Jesienna regeneracja: zaopiekuj się sobą Kiedy drzewa zrzucają liście, trawniki przykrywa kolorowy dywan wydobywający się z porannej mgły, a krople deszczu uderzają w parapet, jesień wydaje się zachęcać nas do zatrzymania się przez chwilę i zajrzenia w głąb siebie. Bardziej niż jakakolwiek inna pora roku, jest naturalnym treningiem zaopiekowania się sobą: owinięcia się wełnianym szalem, pozwolenia sobie dłużej pospać, zanurzenia się w gorącej wannie, czy zaparzenia sobie herbaty z goździkami…

Psychoterapia i (konstruktywne) rozczarowanie Psychoterapia bywa postrzegana jako „cudowny środek”, metoda rozwiązywania różnorakich problemów. Myślę, że marzeniem wielu ludzi jest odnalezienie sposobu na uzyskanie szczęścia (co samo w sobie nie jest niczym złym, stanowi po prostu część naszej ludzkiej natury) i nierzadko zdarza się, że udział w terapii jest traktowany jako tenże sposób. Niestety, tego rodzaju perspektywa prowadzi w prostej linii do rozczarowania i – co za tym idzie – do zrezygnowania z terapii lub nawet zdewaluowania jej…

"Jak słuchać, a nie tylko słyszeć… czyli słów kilka o dobrej komunikacji partnerskiej" Myślę, że każdy z nas doświadczył sytuacji, w których dobrze się mu z kimś rozmawiało. Raz na jakiś czas zdarza się nam, że kończymy rozmowę z poczuciem bycia zrozumianym, pokrzepionym i zaakceptowanym, niezależnie od historii, którą snuliśmy. Takim rozmowom towarzyszy często też przeświadczenie, że nasz rozmówca był nas ciekawy i naprawdę pojął istotę naszej opowieści, uczuć z nią związanych i naszych motywów. Niestety, pewnie każdy z nas miał też okazję poczuć na własnej skórze co to znaczy mówić do kogoś i skończyć rozmowę z poczuciem absolutnego braku zrozumienia. W poprzednim artykule pisałam o najczęstszych przeszkodach w dobrej komunikacji w związku. Dziś pora na wskazówki przydatne w rozwijaniu umiejętności dobrego słuchania…

Biologia szczęścia - co na to ewolucja. Poziom odczuwanego szczęścia jest w dużej mierze uwarunkowany genetycznie. Dzięki reprodukcyjnemu sukcesowi poprzednich pokoleń ludzie charakteryzują się istniejącymi obecnie mechanizmami adaptacyjnymi, mechanizmami pozwalającymi odczuwać szczęście jak i mechanizmami wyzwalającymi negatywne emocje, które poprzez swoje działanie mają skłonić nas do szeroko rozumianej zmiany. Człowiek posiada biologiczne wyposażenie umożliwiające mu osiąganie sukcesu i odczuwania szczęścia. Psychologia ewolucyjna poświęciła do tej pory znacznie więcej uwagi emocjom negatywnym niż pozytywnym. Strach, smutek i złość mobilizują do podjęcia działania w sytuacji zagrożenia i kryzysu, w tym kryzysu spowodowanego stratą. W związku z tym można stwierdzić tylko tyle, że wraz z procesem ewolucji wykształciły się zarówno systemy związane z odczuwaniem emocji pozytywnych jak i negatywnych. …

Psychosomatyka część 2. Kiedy kłuje w sercu - o psychologicznych uwarunkowaniach chorób układu krążenia. Dzisiaj zapraszam do lektury na temat tego, w jaki sposób osobowość, charakter mogą wpływać na występowanie chorób „sercowych” a także, czy pewne doświadczenia z dzieciństwa mogą być z nimi skorelowane.Od kilkudziesięciu lat choroby wieńcowe zalicza się do chorób somatycznych, czyli takich gdzie aspekt psychologiczny stanowi bardzo ważny czynnik, a często jest jednym ze źródeł ich powstania. Choroby wieńcowe, wrzodowe, choroby skóry, nowotworowe, reumatoidalne, astma, otyłość, anoreksja, jelito drażliwe to te najczęściej wymieniane jako psychosomatyczne. Istnieje pewien ogólny zestaw cech mogących być odpowiedzialny za zachorowania w ogóle, jak na przykład podatność na stres. Jednak wyróżniono również klika wzorców zachowania odpowiedzialnych za powstawanie konkretnych już chorób. Jednym z nich jest Wzorzec Zachowania A ( w skrócie WZA), odpowiedzialny za zapadanie przede wszystkim na choroby wieńcowe. …

Dziecięce nawyki w dorosłych relacjach czyli co to jest "przeniesienie" Reakcje przeniesieniowe przypominają nasz sposób reagowania na rodziców, rodzeństwo i innych najbliższych w okresie dziecięcym. Zjawisko to występuje w każdej relacji, czyli każda relacja jest pomieszaniem reakcji adekwatnych – związanych z teraźniejszością i reakcji przeniesieniowych, zniekształconych – związanych z przeszłością. Reakcje przeniesieniowe są nieadekwatne: zbyt intensywne lub dziwaczne – nie pasują do obecnej sytuacji. Były adekwatne kiedyś, ale straciły na aktualności, są jednak odtwarzane, pokazując jak ważny emocjonalny wpływ mają wczesnodziecięce doświadczenia. …

Osobowość obsesyjno-kompulsyjna: „Po prostu nie chcę popełnić błędu” Życie osób z zaburzeniem obsesyjno-kompulsyjnym jest wydajne, dobrze zorganizowane i uporządkowane. Często praca jest czymś ważnym, czemu poświęcają się z zapałem i wysiłkiem, co przyćmiewa inne obszary ich życia. Pracując, starają się zachować najwyższą jakość pracy, wszystko co robią musi być wykonane idealnie, często współpracownicy opisują ich jako perfekcjonistów. Pozornie sprawiają wrażenie dobrze przystosowanych i osiągających sukcesy osób, jednak za takim sprawnym, aktywnym działaniem, często stoją problemy przysparzające im dużo cierpienia. …

Garść przydatnych informacji na temat terapii par Ostatnimi czasy można zaobserwować wzrost zainteresowania pomocą psychologiczną dla osób przeżywających trudności w relacji ze swoimi partnerami życiowymi. Pomoc ta najczęściej przybiera formę terapii par (czasem można spotkać się również z terminem terapia rodzinna, ale jest to pojęcie szersze – terapia ta obejmuje zwykle większą ilość członków rodziny, w tym dzieci). Terapia par (małżeńska, jeśli mówimy o sformalizowanym związku), to wspólne spotkania pary z terapeutą (czasem parą terapeutów), celem których jest uczynienie relacji bardziej satysfakcjonującą dla obojga partnerów. Jest to, oczywiście, cel ogólny; każda para boryka się zwykle ze specyficznymi trudnościami, a więc i konkretne cele współpracy z terapeutą są ustalane indywidualnie z parą.…

PSYCHOSOMATYKA, CZYLI DLACZEGO PRZY CHOROBIE POTRZEBNY MOŻE BYĆ PSYCHOLOG? CZĘŚĆ I Dzisiaj trochę o tym, jak psychologia oraz psychoterapia mogą wiązać się z chorobami somatycznymi, ale również z brakiem tychże chorób a więc ze zdrowiem. Zazwyczaj korzystamy z gabinetów psychoterapeutycznych wówczas, kiedy niepokoi nas zdrowie psychiczne – czy to na skutek przeżywanego lęku, smutku czy innych emocji czy też z powodu trudnych kryzysowych sytuacji życiowych. Nie zawsze, albo przynajmniej nie od razu, myślimy o tym, gdy zmagamy się z chorobą. A choroba, zwłaszcza ta przewlekła to również kryzys w życiu człowieka. Podczas takiego kryzysu uruchamiamy całą masę procesów poznawczych (myśli, wyobrażeń, fantazji) ale również związanych z nimi procesów emocjonalnych (lęk, złość, niepokój) czy behawioralnych (a zatem działań takich jak wykonywanie badań kontrolnych, zażywanie leków czy spacerów na świeżym powietrzu) Myślę, że trudno jednoznacznie określić, które choroby są psychosomatyczne a które nie. .…

Biologia szczęścia – czy szczęście mamy w genach? Ścisły związek pomiędzy poczuciem szczęścia a poziomem i funkcjonowaniem takich neurotransmiterów jak dopamina, serotonina, wazopresyna oraz innych, których ilość oraz funkcjonowanie jest regulowana przez geny, świadczy o genetycznym uwarunkowaniu niektórych aspektów dobrostanu. Niektóre badania dotyczące dobrostanu psychicznego pokazują, że poziom odczuwanego szczęścia wykazuje podobną stałość w czasie jak cechy temperamentu czy osobowości [Czapinski 2004]. Istnieją badania ukazujące silną korelację pomiędzy takimi cechami temperamentu jak neurotyzm i ekstrawersja a poczuciem dobrostanu [Diener, Lucas 1999; Lucas, Fujita 2000]. Lyken [1999] stwierdza, że charakterystyczny dla człowieka potencjalny poziom szczęścia jest niemal w 100% uwarunkowany genetycznie, chociaż inne czynniki mogą sprawić, że nie funkcjonuje się w możliwym optimum. Wrodzony potencjał szczęścia nie jest więc tożsamy z realnie odczuwanym dobrostanem, który zależy nie tylko od genów, lecz również od cech środowiskowych sprzyjających bądź nie ekspresji genotypowej..…

Młodzieńcza depresyjność – kiedy jest naturalnym procesem rozwoju a kiedy sygnałem do wizyty u psychologa. Młody człowiek wchodzący w dorosłość ma przed sobą wiele zadań do wykonania. Mogą one być zarówno ekscytujące jak i przerażające – wizja separacji od domu rodzinnego i życia na własną rękę, zdobycia wykształcenia, pracy, zbudowania związku, to wszystko może cieszyć, ale może też powodować obawy: „Czy dam radę?”, „Czy potrafię?” Dorosłe życie to żegnanie się z dzieciństwem, opieką jaka wówczas przysługuje, specjalnym traktowaniem. …

"Biologia szczęścia" Niezależnie od definicyjnego ujęcia dobrego życia podkreśla się duże znaczenie pozytywnego afektu dla jakości życia. Seligman w swojej koncepcji szczęścia wymienia jego trzy postacie: pozytywne emocje, poczucie sensu i zaangażowanie. Pozytywny afekt nie tylko jest czynnikiem zapewniającym dobrostan, ale również jednym z jego wskaźników. Życie emocjonalne człowieka nie może być sprowadzane wyłącznie do procesów biologicznych, jednakże emocjonalne aspekty szczęścia powiązane z działaniem mózgowych systemów afektywnych. Wiedza na temat neurologicznego podłoża szczęścia pozwala rozumieć mechanizmy wzmacniania i torowania niektórych procesów psychicznych poprzez afekt pozytywny…

"Jak słuchać, a nie tylko słyszeć… czyli słów kilka o dobrej komunikacji partnerskiej" Myślę, że każdy z nas doświadczył sytuacji, w których dobrze się mu z kimś rozmawiało. Raz na jakiś czas zdarza się nam, że kończymy rozmowę z poczuciem bycia zrozumianym, pokrzepionym i zaakceptowanym, niezależnie od historii, którą snuliśmy. Takim rozmowom towarzyszy często też przeświadczenie, że nasz rozmówca był nas ciekawy i naprawdę pojął istotę naszej opowieści, uczuć z nią związanych i naszych motywów. Niestety, pewnie każdy z nas miał też okazję poczuć na własnej skórze co to znaczy mówić do kogoś i skończyć rozmowę z poczuciem absolutnego braku zrozumienia. W poprzednim artykule pisałam o najczęstszych przeszkodach w dobrej komunikacji w związku. Dziś pora na wskazówki przydatne w rozwijaniu umiejętności dobrego słuchania…

"Portret psychologiczny ofiary przemocy" „Ofiara przemocy” albo „osoba doznająca przemocy” to osoba znajdującą się w sytuacji kryzysu spowodowanej krzywdzeniem (fizycznym, psychicznym, emocjonalnym, ekonomicznym) i zaniedbaniem ze strony drugiego człowieka (definicja wg Instytutu Psychologii Zdrowia PTP oraz Ogólnopolskiego Pogotowia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie). Liczne dane statystyczne pokazują, że ofiarami przemocy są głównie kobiety…

"W poszukiwaniu szczęścia..." Na początku tego pięknego, upalnego lata, kiedy temperatury były jeszcze znacznie bardziej nieśmiałe, miałam okazje uczestniczyć w fantastycznym wydarzeniu, jakim był Międzynarodowy Kongres Eriksonowski. Wydarzenie ciekawe a dodatkowo odbywające się we wspaniałym miejscu – w Krakowie. Ponadto tematyka wielu warsztatów krążyła wokół tematów ściśle powiązanych ze … szczęściem, a dokładniej z tym je odnajdować, pielęgnować i jak się nim dzielić. Dziś chciałam podzielić z Wami techniką pomocną w poprawianiu nastroju. Czy lepszy nastrój jest tożsamy z poczuciem spełnienia i szczęścia? Niekoniecznie, jednak na pewno nie przeszkadza. Zresztą temat szczęścia jest obszerny i wielowymiarowy, trudno stawiać tu definicje.…

"Poczucie stałości obiektu a tożsamość." Podczas rozwoju człowieka, między pierwszym a trzecim rokiem życia, wykształca się tzw. poczucie stałości obiektu. Oznacza to, że dziecko dostrzega złożoność innych ludzi i związanych z nimi doświadczeń. Jego wewnętrzny świat staje się bardziej spójny, elastyczny i dzięki temu może dobrze przystosowywać się do otoczenia – reagować adekwatnie na różne bodźce i je tolerować. Świat nie jest już podzielony na dobry i zły czyli np. matka nie występuje już jako albo dobra-karmiąca (w momentach gdy jest dostępna i zaspokaja) albo jako zła-opuszczająca (gdy się nie pojawia lub gdy w inny sposób frustruje dziecko). W to miejsce pojawia się matka jako zawsze ta sama osoba, która czasem zaspokaja a czasem nie, ale to wciąż ta sama osoba i mimo „wad” wciąż dobra. To odkrycie jest kluczowe dla rozwoju gdyż pozwala dziecku na kształtowanie elastycznej, silnej osobowości, która potrafi radzić sobie z tym, że świat nie jest doskonały. Dziecko może też dostrzec swoją niedoskonałość i traktować ją jako coś naturalnego, a nie jako „rysę” skazującą na wieczną nieadekwatność.…

"Co słyszymy, gdy nie słuchamy, czyli o najważniejszych przeszkodach w komunikacji partnerskiej" Słyszenie to rzecz wydawałoby się oczywista. Słyszymy, co ktoś do nas mówi, jakich argumentów używa, o jakich sprawach nas informuje, ale słuchanie to już coś znacznie trudniejszego i wymagającego większego wysiłku. Słuchanie bowiem to nie tylko milczenie, gdy druga strona coś mówi, słuchanie to również coś więcej niż tylko wierne odtwarzanie słów użytych przez naszego rozmówcę. Gdy jesteśmy naprawdę słuchani, czujemy się rozumiani, ważni, mamy poczucie, że nasze uczucia i potrzeby są zauważone i uznane za znaczące. Taki rodzaj słuchania daje poczucie bliskości i bycia akceptowanym przez drugą stronę z całym bagażem naszego wewnętrznego świata. Niestety o taki rodzaj relacji, w których mamy do czynienia z prawdziwym słuchaniem bardzo trudno, gdyż wymaga ono chęci zrozumienia przez partnera rozmowy nie tylko naszych słów, ale też wczucia się w to co myślimy, co czujemy, czego nam potrzeba, bez filtrowania tego przez własne pomysły, interpretacje i doświadczenia.…

"Biologia szczęścia." Celem nowego cyklu artykułów jest przedstawienie pozytywnych aspektów funkcjonowania człowieka, związanych z takimi pojęciami jak „szczęście”, „dobrostan”, „wysoka jakość życia”, z perspektywy biologicznej i ewolucyjnej, wraz z zagrożeniami związanymi z ich ewolucyjnym uwarunkowaniem we współczesnym świecie. Opisany zostanie również wpływ emocji dodatnich na niektóre procesy psychiczne oraz wpływ genów i procesów neurochemicznych na odczuwanie wysokiej jakości życia.…

"Portret psychologiczny sprawcy przemocy" Dużą część wszystkich teorii łączy jednak podkreślanie potrzeby kontroli jako czynnika prowadzącego do stosowania różnego rodzaju form przemocy. Ujmując rzecz najprościej, sprawca przemocy bardzo mocno dąży do tego, żeby było tak, jak on uważa za stosowne. Oczekuje od innych podporządkowania, a jeśli nie dostaje go, to sięga po metody, które mają przywrócić u ofiary pozycję uległą. Wśród tych metod „najskuteczniejszą” jest przemoc fizyczna lub psychiczna. Ta potrzeba dominacji i kontroli wynika jednak z czegoś więcej – z czegoś, co najczęściej jest nieświadome. Chodzi tutaj o głęboko przeżywany i głęboko skrywany lęk przed byciem ofiarą..…

"Myśleć zdrowo czyli jak?" „Myśl pozytywnie”, „bądź optymistą”, „na pewno wszystko dobrze się ułoży”….Często słyszymy takie słowa od osób które chcą nas wesprzeć w trudnych chwilach. Z pewnością komunikaty mają swe źródło w szczerej motywacji, abyśmy poczuli się lepiej. Czy jednak zawsze tak się dzieje? …

"Teoria relacji z obiektem. Margaret Mahler." Teorie relacji z obiektem konceptualizują rozwój człowieka, proces kształtowania się tożsamości i relacji z otoczeniem. Jak we wszystkich teoriach z obszaru psychoanalitycznego, nacisk kładzie się tu nie na realność, ale na świat wyobrażeń i przeżyć. Teorie relacji z obiektem ujmują świat tych przeżyć w odniesieniu do określonego innego, do osoby – czyli w języku teorii do „obiektu”. To co wydaje się istotne to rodzaj ”emocjonalnego zabarwienia” jakie wywołują w dziecku nawiązywane przez niego relacje (przede wszystkim z matką). …

"Zazdrość i zdrada z perspektywy psychologii ewolucyjnej cz. 5 ostatnia" - ostatnia część!! W toku ewolucji rozwinął się mechanizm służący zmniejszaniu prawdopodobieństwa zostania zdradzonym przez swojego partnera. W wypadku niewierności żony istnieje realna groźba, że mężczyzna będzie wychowywał i łożył na utrzymanie cudzego potomstwa; kobieta zdradzana przez męża ryzykuje natomiast, że nie uda jej się zapewnić odpowiedniego bytu sobie i swoim dzieciom. Najważniejsze więc z punktu widzenia ewolucji zadanie może zakończyć się porażką, jeśli nie uda nam się skutecznie przeciwdziałać zdradzie.…

"O tym co robimy, żeby ludzie nas kochali." Driver to pojęcie z analizy transakcyjnej (jednej z teorii psychologicznych wyjaśniających m.in. motywy zachowań ludzkich). To nieuświadomiony przekaz popychający do konkretnego zachowania, myślenia, czucia. Teoria pokazuje je z perspektywy patologicznej, a więc dlaczego są „złe” i wyjaśnia, że dlatego bo dają fałszywe poczucie, że jest się OK. Fałszywe bo oparte na założeniu, że trzeba być zawsze dobrym, silnym, pięknym – aby czuć się wartościowym i zasługiwać na miłość i akceptację.…

"Zazdrość i zdrada z perspektywy ewolucyjnej cz.4" Co ryzykuje kobieta decydując się na romans z partnerem innym niż jej mąż? Bardzo wiele, i to jest klucz do odpowiedzi na pytanie, dlaczego jednak większość kobiet nie decyduje się na zdradę. Przede wszystkim niewierna żona ryzykuje utratę stałego partnera, a co za tym idzie – utratę jego zasobów. Ma to swoje uzasadnienie w danych statystycznych – w kulturze Zachodu od 30 do 50 % małżeństw kończy się rozwodem, a według danych etnograficznych zebranych wśród 160 kultur to zdrada żony jest główną przyczyną wszystkich rozwodów. Niewierność kobiety jest dużo silniej powiązana z rozwodem niż niewierność mężczyzny [Campbell 2004]. …

"Zazdrość i zdrada z perspektywy ewolucyjnej cz.3" Okazuje się więc, że kobiety wcale nie są tak wierne i oddane swoim mężom, jak się powszechnie uważa. Należy więc niestety pogodzić się z faktem, że zarówno mężczyźni jak i kobiety zdradzają swoich małżonków – i robią to pomimo powszechnych we wszystkich kulturach nacisków ze strony społeczeństwa, wspólnot religijnych, przyjaciół czy krewnych. W przypadku mężczyzn wiemy, że wytłumaczyć to można silnym instynktem, niezaprzeczalnie związanym z ich ewolucyjnym dziedzictwem. A jak to jest w przypadku kobiet?…

"Zazdrość i zdrada z persektywy ewolucyjnej cz.2" Jakie są konsekwencje męskiej zdrady dla kobiety? Przede wszystkim grozi jej całkowita lub przynajmniej częściowa utrata dostępu do zasobów. Mężczyźni bowiem mają tendencję do inwestowania w kobiety, z którymi aktualnie wiąże ich silny związek seksualny. Co z punktu widzenia psychologii ewolucyjnej ryzykuje mężczyzna uprawiając seks z kobietą inną niż własna żona? Właściwie nic.…

"Zazdrość i zdrada z perspektywy ewolucyjnej cz.1" Rozpoczynamy dzisiaj nowy cykl artykułów, w którym przedstawimy poglądy psychologii ewolucyjnej na naturę związków miłosnych. Współcześni teoretycy psychologii ewolucyjnej mają bardzo wiele do powiedzenia na temat charakteru związków między kobietami i mężczyznami. W literaturze szeroko opisuje się strategie doboru partnera, jakimi kierujemy się w naszym codziennym życiu, a które odziedziczyliśmy po naszych przodkach żyjących miliony lat temu. Psycholodzy ewolucyjni uważają, że celem każdego z nas, bardziej lub mniej uświadomionym, jest pozostawienie po sobie potomstwa. Reprodukcja u kobiet i mężczyzn wiąże się jednak z diametralnie różnym nakładem sił i zasobów.…

"Pułapki intymności, cz.4 – pułapka sprawiedliwości." Dziś już ostatnia część cyklu „Pułapki intymności”. Tym razem będzie o szukaniu w związku sprawiedliwości. Jest to postawa naturalna i zrozumiała, każdy z nas chce być traktowany w sposób sprawiedliwy, równy, uwzględniający wzajemność wysiłków i zaangażowania w związek. Reguła wzajemności – znane psychologiczne zjawisko silnie nas w tym przekonaniu utwierdza. Zgodnie z tą zasadą oczekujemy od ludzi odwzajemniania naszych emocji, postaw, działań, itp. Najprościej zauważyć ją choćby w rytuale obdarowywania prezentami – oczekujemy otrzymania od obdarowywanego podobnego podarku (choć różnie mogą go interpretować różne osoby, dla jednej chodzi o podobnie osobisty charakter prezentu, dla innej o podobna cenę, dla jeszcze innej o wysiłek włożony w jego przygotowanie, itp.)…

"Dwa pytania na temat buntu nastolatka." Dlaczego nastolatek buntuje się przeciwko rodzicom?
Bunt jest skutkiem eksternalizacji, czyli „wyrzucenia na zewnątrz“ konfliktu. Łatwiej walczyć z realnym rodzicem niż zmierzyć się z wewnętrznym konfliktem i zdać sobie sprawę z tego, że w świecie czekają decyzje do podjęcia i obowiązki do wypełnienia, a przede wszystkim zadanie określenia jakim się jest człowiekiem. Młody człowiek nie ma jeszcze mocnego „kręgosłupa moralnego“, jednak czuje jego konieczność. Nie jest jeszcze pewny czy uda mu się dostosować do reguł i stać się pełnowartościowym dorosłym i dlatego spotyka się z silnym lękiem („Czy mi się uda?“, „Czy dam radę?“), czuje się też samotny, nierozumiany.…

"Pułapki intymności, cz.3 – bezkonfliktowości." Im bardziej symetryczne relacje i im większe różnice między partnerami – tym większe prawdopodobieństwo konfliktów dotyczących różnych spraw. W związku partnerskim konflikty są po prostu nieuchronne. Wbrew przekonaniom wielu par, samo występowanie konfliktów w związku jest sprawą naturalną i potrzebną. Pomagają one precyzować potrzeby i oczekiwania, komunikować o ważnych sprawach drugiej stronie i wspólnie wypracowywać nowe rozwiązania niesatysfakcjonujących sytuacji. Wiele osób jednak unika wchodzenia w jawny konflikt z partnerem. Powodów jest wiele.…

"Pułapki intymności, cz.2 – pułapka obowiązku miłości." Pułapka obowiązku kochania to rodzaj takiej przeszkody, który może pojawiać się w różnych relacjach i na różnych etapach związków. Często jest jednak najbardziej widoczny w parach mających kłopoty z zazdrością oraz w takich, w których przynajmniej jedna ze stron z różnych powodów (lęku, poczucia mniejszej wartości, odczuwania mniejszego zaangażowania po drugiej stronie, ….) próbuje przywołać, zwiększyć lub wymusić miłość przez odwoływanie się do obowiązku kochania przez partnera.…

"Adolescencja - blaski i cienie:)" Okres dojrzewania to okres dużej przemiany. Oprócz zmian zewnętrznych, cielesnych, zachodzą doniosłe zmiany psychologiczne. Przede wszystkim młoda osoba zaczyna dookreślać swoją tożsamość, odnajduje się w roli kobiety lub mężczyny, a także zaczyna oddzielać się od swoich rodziców, zarówno poprzez spędzanie znacznej ilości czasu ze znajomymi oraz na wybranych przez siebie aktywnościach, ale też poprzez zmianę sposobu przeżywania swoich rodziców i swojej od nich zależności..…

"Pułapki intymności część I: pułapka dobroczynności" Jednym z powodów, dla których w związku może zanikać intymność jest wpadanie przez partnerów w jedną z czterech pułapek, które paradoksalnie bardzo często są niezamierzonymi konsekwencjami działań wynikających z troski o związek i drugą osobę. W kolejnych odsłonach, opiszemy cztery z nich. Zapraszamy do lektury.…

"Kilka zasad dobrego związku" Dość często zdarza się, że pary przeżywające różnego rodzaju emocjonalne problemy, to pary niesymetryczne. Pojęcie to oznacza przewagę jednego z partnerów nad drugim w jakimś obszarze lub w ogóle w relacji. Osoba na pozycji “wyższej” odmawia partnerowi pewnych praw obsadzając jego/ją tym samym na pozycji “niższej”. Nierzadko wspomniane pozycje są wymieniane – raz jedna osoba jest wyżej, raz druga. Układ taki może trwać nawet długi czas przyczyniając się z jednej strony do zaspokojenia pewnych potrzeb u obojga, a z drugiej – do cierpienia. To, co pomaga wyjść z takiego schematu relacyjnego, to nazwanie i uznanie przez oboje partnerów praw im przynależących.…

"Miłośnik psychologiczny cz.7 – etapy rozwoju związku, czyli o miłosci zupełnie nieromatycznie" Dziś druga część nieromantycznej historii miłości, czyli o tym przez jakie etapy przechodzi większość związków miłosnych....…

"Miłośnik psychologiczny cz.6 – o miłości – zupełnie nieromantycznie" Czasem żałuję, że bajki o królewnach i rycerzach nie zaczynają się od: „żyli długo i szczęśliwie, ponieważ…”. Myślę, że dużo więcej pożytku przyniosłaby dzieciakom wiedza o tym jak budować dobre, trwałe związki – wtedy, gdy królewicz jest już zdecydowany na życie z tą jedyną, a królewna zdobyta. Zamiast tego pokazuje się im wizję miłości opartej na zakochaniu, zachwytach i pokonywaniu przeszkód. A gdy stan ten mija, co dalej? Dziś zatem opowieść o miłości nieromantyczna i niebajkowa....…

"Jak naprawdę działają leki antydepresyjne?" Artykuł powstał na podstawie informacji zawartych w książce „Skutek uboczny: śmierć” Johna Virapena, dyrektora generalnego Eli Lilly and Company w Szwecji, który wprowadzał na rynki wiele leków, w tym antydepresant: Prozac...…

"O popularności antydepresantów – prawdziwy początek historii – Prozac." Czy zastanawialiście się dlaczego w ostatnich dziesięcioleciach tak gwałtownie zwiększyła się liczba osób cierpiących na depresję? Czym właściwie jest depresja? Dzięki ogromnym kampaniom marketingowym firm farmaceutycznych w mediach co jakiś czas pojawiają się nowe choroby, o których nikt nie słyszał, dowiadujemy się tez błyskawicznie o nowych lekach na nie – w ten sposób stwarza się popyt i otwiera nowe rynki. Ta metoda zadziałała w przypadku depresji...…

"Morderczy sukces." Wygląda na to, że wolimy odebrać sobie możliwości intelektualne, wmówić brak kompetencji i zwyczajnie głupotę po to by wieść życie, które nie zagrozi obrazowi rodzica, które w naszej fantazji go ochroni i nie wzbudzi lęku, że zostanie nam odebrane to, co tak dla nas ważne. Tak jakby bliskie relacje mogły być utrzymane tylko wtedy gdy jesteśmi nieszczęśliwi. Trzymamy się wówczas za ręcę, stoimy w jednym szeregu. Gdy jesteśmy szczęśliwi – nie wiemy co zrobić i boimy się odwetu, ludzkiej zawiści lub jak napisano – utraty miłości. Pragnienie miłości i akceptacji jest bardzo naturalne, ale może też przysporzyć w..…

"Niska samoocena a bycie w związku." Osoby z niską samooceną starają się ukryć swoją słabość i dokładają wielu starań, by uchodzić za jednostki silne. Jednocześnie bardzo chcą wejść w związek z kimś, kto mógłby zaopiekować się nimi; rozpaczliwie potrzebują kogoś, od kogo mogą „pożyczyć” trochę siły. Bardzo często jednak zdarza się, że taki obiekt westchnień… sam jest neurotykiem. On również ma niską samoocenę i stara się uchodzić za silnego. W ten właśnie sposób ludzie zauraczają się swoimi własnymi maskami, nie zauważając na poziomie świadomym, że oboje są tak samo lękowi, niepewni i nieufni oraz nastawieni na „branie”, a nieumiejący tak naprawdę „dawać”..…

"O relacji miedzy terapeutą a pacjentem (plus epizod z Yalomem)" Badania nad efektywnością psychoterapii pokazują, że za efekty terapii w 30% odpowiada tzw. relacja terapeutyczna (Duncan, B.L., Miller, S.D., Wampold, D.E., Hubble, M.A. - The Heart and Soul of Change: Delivering What Works in Psychotherapy). Relacja ta, to specyficzny rodzaj więzi pomiędzy osobą szukającą pomocy, a osobą pomocy udzielającej. Im lepsza jakość tej relacji, tym lepsze środowisko współpracy terapeuty z pacjentem oraz lepsze efekty....…

"Fakty i mity na temat terapii" Poniżej przedstawiam kilka, moim zdaniem, najbardziej popularnych opinii na temat psychoterapii. Niektóre z nich są prawdziwe, niektóre – nie, a pozostałe prawdziwe tylko w części.
Myślisz o podjęciu terapii? Masz wątpliwości? Być może poniższe odpowiedzi pomogą Ci podjąć decyzję, jakakolwiek ona będzie...…

"O psychoterapii… po ludzku. Część III: Ale co właściwie się tam dzieje?" W kolejnej części przewodnika po terapii (w ujęciu integracyjnym) chciałbym opisać nieco dokładniej jej przebieg. Będzie to próba odpowiedzi na nurtujące wiele osób pytanie: „Co właściwie dzieje się na spotkaniach terapeutycznych?”...…

„O związkach, z których lepiej się wyzwolić” Relacje międzyludzkie i związki (partnerskie, małżeńskie), to niezwykle bogaty temat, który opisano już na stronach setek książek. Dziś chciałbym jednak krótko skupić się na zagadnieniu związków, które są destrukcyjne dla jednego lub obojga partnerów i wymienić kilka ich podstawowych rodzajów. Opisywane poniżej toksyczne relacje dotyczą dwojga dorosłych ludzi. Każdy z partnerów relacji wnosi do niej coś specyficznego, co powoduje, że związek trwa dalej, mimo oczywistych szkód..…

„Garść informacji o lekach antydepresyjnych, o których nie mówią firmy farmaceutyczne” ...doświadczenia życiowe kształtują „mapę mózgu”, możemy zmieniać ją pod wpływem nowych, pozytywnych, korektywnych doświadczeń. A w tej dziedzinie dużo skuteczniejsza jest psychoterapia niż leki antydepresyjne.…

„Świadomie i nieświadomie o odpowiedzialności” Jak jednostka może „podjąć decyzję“ na temat oznaczenia seksualności jako szkodliwej? Takiej interpretacji dokonuje się w dzieciństwie: dziecko może na podstawie zachowań rodziców stwierdzić, że odczuwanie pragnień jest niewłaściwe: „Ręce na kołderkę!“. Może być to przekaz poparty faktyczną niechęcią rodziców do seksualności, może być też nieadekwatną interpretacją poczynioną przez dziecko…

"Ci którzy nie potrafią kochać" Zarówno typ niebaczny jak i nadwrażliwy mają na względzie walkę o poczucie własnej wartości i próby zapełnienia wewnętrznej pustki. Jest to dla nich zadanie trudne i często nie do zrealizowania ponieważ nie potrafią prawdziwie kochać.…

Osobowość narcystyczna:
"Moje życzenie jest twoim rozkazem" Starożytny Mit o Narcyzie podaje, że zakochał się on w swoim własnym odbiciu w wodzie, przestał zwracać uwagę na ludzi obok siebie i w końcu umarł, tęskniąc za niespełnioną miłością. Historia ta opowiada o tym, że jednostki narcystyczne często nie są świadome siły swego samouwielbienia, ani wpływu jaki wywiera ich postawa życiowa na innych. Pokazuje nam też jak może skończyć się historia samozapatrzenia, prowadząc w końcu do samotności i rozpaczy…

"Poznać siebie poprzez grupę" Bycie częścią grupy to nie przelewki. Każdy gdzieś należy i przez te "należności" ma tyle zysków co i kłopotów. Można dostać akceptację, podziw, możliwość wspólnej pracy, a nawet przyjaźń i miłość. Z drugiej strony jest presja, czasem przykry konformizm, groźba odrzucenia. Bycie z innymi to poznawcze i emocjonalne wyzwanie. Sposób w jaki odnosimy się do świata warunkuje to jak świat odnosi się do nas…

"Jak firmy famraceutyczne kreują rzeczywistość" Znam wiele osób przyjmujących leki antydepresyjne, których stan poprawia się nieznacznie lub na krótko. Znam osoby, które przyjmują takie leki latami, uzależniając się od nich. Znam też osoby, których depresja pogłębia się pod wpływem obaw, co mogłoby się stać, gdyby przestały je brać. Niestety znam też historie osób, których lekarze uprzedzili, że leki antydepresyjne będą musiały brać do końca życia…

"Miłośnik psychologiczny cz. 4, czyli zaawansowane przepisy na kłótnię stulecia ;)" Dla tych, którzy opanowali już strategie proponowane w poprzednim odcinku, dziś porcja kolejnych technik na niezłą awanturę. Najczęściej zdarza się, że emocje towarzyszące nam przed rozpętaniem kłótni są całkiem inne od tych, które pokazujemy podczas jej trwania. Zazwyczaj jesteśmy zranieni, zawiedzeni, smutni, zazdrośni, przestraszeni czy rozżaleni. Jednak zbierając siły do walki, pod żadnym pozorem nie możemy dopuścić ich do siebie. Doskonale sprawdzającą się strategią jest prowadzenie ze sobą takiego dialogu wewnętrznego, który pobudzi w nas pokłady złości, irytacji i wściekłości na partnera/kę. Pomocne wtedy staje się zapominanie o wszystkich tych momentach, wydarzeniach i zachowaniach naszej drugiej połówki, które mogłyby świadczyć o tym, że kocha, pamięta, dba. W ich miejsce rozpamiętujemy wszystkie chwile rozczarowania, błędów i nieudolności partnera/ki – tak, aby rozdrażnienie i gniew przesłoniły nam realny obraz związku. Zaciemnianie uczuć złością – towarzyszące nam uczucia smutku, żalu, rozczarowania, zazdrości, samotności, lęku pomijamy!…

"Miłośnik psychologiczny cz.3, czyli przepis na kłótnię stulecia;)" Jeśli partner/ka zbyt szybko zgodzi się z tobą, nie daj zbić się z tropu! Wówczas zawsze możesz sięgnąć po sprawdzone sprawy z przeszłości i ustalać winę partnera tak długo, aż nie zmorzy was sen/ głód/ komornik…

"Twórcami pojęć id, ego i superego są angielscy tłumacze. Czy mistrz śpi spokojnie?;)" Tworzenie pojęć to zatracanie więzi z rzeczywistością. Tego najwyraźniej Freud chciał uniknąć.
Tłumacze wytłumaczcie się! :)…

"O psychoterapii po ludzku" W nowym cyklu krótkich artykułów postanowiłem przybliżyć nieco psychoterapię w sposób przystępny i zwięzły. Gdy zapoznaję się z różnymi tekstami na wspomniany temat, to nie mogę się oprzeć wrażeniu, że brakuje trochę takiego podejścia do opisu psychoterapii, które z jednej strony byłoby wyczerpujące i konkretne, a z drugiej – proste w odbiorze…

"Antydepresanty czy placebo?" Kirsch w pierwszych analizach skuteczności antydepresantów do jednej puli włożył wszystkie wyniki badań dotyczących tych leków. Pojawiło się wobec tego pytanie: czy różne leki nie mają różnej skuteczności? Postanowił zatem zbadać czy istnieją różnice pomiędzy różnymi lekami – antydepresantami trójcyklicznymi, lekami starszego typu i lekami nowej generacji czyli selektywnymi inhibitorami wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI, takimi, jak Prozac). Cóż się okazało?…