jak pracujemy

Najczęściej zadawane pytania

1. Ile trwa terapia?
2. Czego mogę spodziewać się na pierwszym spotkaniu z terapeutą?
3. O czym mam mówić podczas pierwszego spotkania?
4. Jak właściwie wygląda terapia? Co dzieje się podczas spotkań?
5. Skąd wiedzieć czy terapia jest rozwiązaniem na moje problemy?
6. Czym różni się terapia krótkoterminowa od terapii długoterminowej?
   Która lepsza dla mnie?
7. W jakich sytuacjach sprawdza się terapia indywidualna, w jakich terapia małżeńska/par, a kiedy terapia grupowa?

1. Ile trwa terapia?

Odpowiedź na to pytanie jest bardzo indywidualna i zależy od wielu czynników. Przede wszystkim od rodzaju zgłaszanego problemu, od tego jak bardzo problem jest złożony i od motywacji i zaangażowania w proces terapeutyczny pacjenta i terapeuty. W zależności od tego terapia może potrwać kilka miesięcy (terapia krótkoterminowa), rok (terapia średnioterminowa) lub kilka lat (terapia długoterminowa).

Przykładowo: jeśli zgłasza się ktoś z atakami paniki, czasem wystarcza leczenie poznawczo-behawioralne, które uczy osobę doświadczającą ataków – lepszego monitorowania swoich myśli i różnego rodzaju technik uspokajających, które mogą doprowadzić do efektów podczas kilku do kilkunastu sesji.
Jeśli jednak podczas spotkań okazuje się, że ataki paniki są tylko jednym z problemów (np. najbardziej dokuczliwym), a oprócz nich pojawiają się też inne trudności, np. związane z konfliktami rodzinnymi, doświadczaniem stresu, presji, przemocy, itp., to może okazać się, że skuteczna terapia będzie wymagała zajęcia się też pozostałymi sprawami, co spowoduje, że proces leczenia będzie dłuższy.

Podczas wstępnej konsultacji można zapytać terapeutę, jak przewiduje czas trwania terapii w odniesieniu do zgłaszanego problemu. Również w czasie pracy terapeutycznej co jakiś czas sprawdza się jej efektywność, zachodzące zmiany i zasadność dalszego leczenia.

2. Czego mogę spodziewać się na pierwszym spotkaniu z terapeutą?

Pierwsze spotkanie w gabinecie jest zazwyczaj nieco stresujące. Zgłoszenie się do psychologa, pojawienie się w gabinecie i rozmowa o swoich trudnościach często budzą skrępowanie, zawstydzenie i niepokój. Terapeuci są przygotowani na zdenerwowanie swoich pacjentów i nie dziwią się mu. Jeśli chcesz, możesz sam zacząć rozmowę z terapeutą, a jeśli jest to dla Ciebie zbyt trudne – po prostu o tym powiedz, terapeuta nakieruje Cię, będzie zadawał pytania, pomoże Ci opowiedzieć o Twoim problemie.

Często słyszymy, że ktoś, kto zgłasza się na wizytę nie wie jak powinien się podczas niej zachowywać – otóż, w gabinecie terapeutycznym nie ma zasady, do której powinno się dostosować. Najlepiej być sobą i mówić o tym, co ważne dla Ciebie. Dzięki temu psycholog będzie lepiej Ciebie rozumiał i łatwiej będzie mu Tobie pomagać.

Na pierwszym spotkaniu możesz spodziewać się pytań dotyczących tego, co skłoniło Cię do szukania pomocy, prośby o dokładne opisanie problemu, terapeuta może też pytać o inne obszary Twojego życia, które mogą mieć istotne znaczenie dla występowania Twojego problemu, np. o jedzenie, apetyt, stresujące wydarzenia, sen, kontakty z bliskimi osobami, zdrowie, itp.

3. O czym mam mówić podczas pierwszego spotkania?

Najlepsza zasada: mów o tym, co dla Ciebie najistotniejsze, najważniejsze, o tym co Cię niepokoi, martwi, przygnębia, złości, o tym z czym sobie nie radzisz, co chcesz zmienić. Możesz też zapytać terapeutę o wszystko to, co budzi Twoje wątpliwości, lub czego nie wiesz.

Masz prawo pytać o to, jak będzie wyglądała terapia, czego można po niej oczekiwać, masz prawo pytać o doświadczenie terapeuty w pracy z określonymi trudnościami, o to jak często będziecie się spotykali, kiedy można spodziewać się pierwszych efektów i o wiele innych, nurtujących Cię spraw. Pamiętaj, że Twój terapeuta ma być Twoim sprzymierzeńcem w walce z trudnościami, im więcej szczerości i otwartości będzie w waszej relacji od samego początku, tym efektywniej będzie się Wam pracowało.

4. Jak właściwie wygląda terapia? Co dzieje się podczas spotkań?

Na to pytanie odpowiedzi różnych terapeutów brzmią nieco inaczej. W dużej mierze zależy to od paradygmatu (szkoły) psychologicznej, w której dana osoba się kształci.

Psychoterapeuci integracyjni korzystają w swojej pracy z dorobku różnych szkół psychologicznych, dopasowując techniki i procedury terapeutyczne do określonych problemów psychologicznych. Większa część spotkań w nurcie integracyjnym polega na rozmowie, analizowaniu, obserwowaniu siebie w relacjach z innymi, ale też często zdarza się zapisywanie, rysowanie, używanie wyobraźni, trenowanie konstruktywnych zachowań i umiejętności, uczenie się relaksowania, odgrywanie ról, pozwalanie sobie na przeżywanie silnych, tłumionych uczuć, czy wykonywanie zadań domowych.

5. Skąd wiedzieć czy terapia jest rozwiązaniem na moje problemy?

Jasną odpowiedź na to pytanie może przynieść wstępna konsultacja psychologiczna, podczas której terapeuta pomoże sprawdzić, czy w danym problemie potrzebna jest pomoc lekarza, leków, terapii, mediacji czy jeszcze innej formy pomocy.

Pewną wskazówką świadczącą o tym, że terapia mogłaby pomóc w rozwiązaniu Twoich problemów może być lista najczęstszych trudności, w których psychoterapia przynosi skuteczną pomoc:

• problemy w kontaktach z ludźmi (nadmierna uległość, nadmierna agresywność, popadanie w konflikty)
• bolesne doświadczenia z dzieciństwa (przemoc, alkoholizm, molestowanie seksualne, zaniedbanie)
• bolesne doświadczanie kontaktu z samym sobą, raniąca krytyka siebie, nieprzychylny stosunek do siebie
• pracoholizm, przepracowywanie się, dążenie do perfekcji i doskonałości kosztem zdrowia i rodziny
• brak kontroli gniewu, wybuchy złości
• depresja, popadanie w stany przygnębienia i apatii
• zaburzenia lękowe (fobie, ataki paniki, lęk społeczny)
• aktualne doświadczanie przemocy psychicznej, fizycznej lub seksualnej, współuzależnienie
• zaburzenia jedzenia
• doświadczenie traumy (wypadek, zagrożenie życia)
• żałoba
• zaburzenia dwubiegunowe
• zaburzenia osobowości

6. Czym różni się terapia krótkoterminowa od terapii długoterminowej? Która lepsza dla mnie?

Terapia krótkoterminowa oznacza spotkania w trybie cotygodniowym przez okres 3-6 miesięcy. Zazwyczaj koncentruje się ona na rozwiązaniu aktualnego, konkretnego problemu, który został określony przez osobę zgłaszająca się na terapię. Osiągnięcie tego celu kończy terapię. Problemy w których sprawdza się najbardziej, to:

• przeciwdziałanie atakom paniki
• uczenie się sposobów redukowania stresu i radzenia sobie z nim
• szukanie wsparcia w sytuacjach kryzysowych (np. ciąża, rozstanie, rozwód, itp.)
• uczenie się asertywności, lepszej komunikacji w związku
• szukanie rozwiązań problemów w pracy, w szkole, na studiach, w środowisku rówieśniczym
• problemy wychowawcze
• chęć poprawy jakości relacji międzyludzkich (z współpracownikami, członkami rodziny, przyjaciółmi, znajomymi, dziećmi itp.)

Terapia długoterminowa oznacza spotkania w trybie cotygodniowym przez okres od roku do kilku lat.
Terapia długoterminowa koncentruje się na szukaniu głębokich korzeni i przyczyn problemów. Jej celem jest uporządkowanie długo trwających problemów z przeszłości i uwolnienie się spod wpływu raniących śladów doświadczeń z przeszłości, tak aby móc w aktualnym życiu bardziej koncentrować się na tym co „tu i teraz”.

7. W jakich sytuacjach sprawdza się terapia indywidualna, w jakich terapia małżeńska/par, a kiedy terapia grupowa?

Terapia indywidualna najlepiej nadaje się dla tych osób, które mają problemy ze sobą, z własnymi uczuciami, zachowaniami, które w przeszłości doświadczały przemocy, zaniedbań, raniącego kontaktu z bliskimi, dla tych osób, które chcą lepiej poznać i zrozumieć siebie, ale też bardziej świadomie kierować własnym życiem.

Terapia par/małżeńska jest najlepszą formą pomocy dla tych osób, które maja trudności w komunikacji, w interakcjach z najbliższą osobą. Terapia par sprawdza się wtedy, gdy żadne z partnerów nie ma własnych, poważnych, osobistych trudności, a to co martwi to niemożliwość znalezienia porozumienia z druga osobą. Często pary wpadają w pułapkę ciągle powtarzających się kłótni, sposobów postepowania wobec siebie, które nie przynoszą satysfakcji, a powiększają dystans. Terapia par w dużej mierze skupia się na pomocy w odbudowaniu komunikacji, zaufania i przerwaniu rutynowego kontaktowania się pary ze sobą.

Terapia grupowa skupia się przede wszystkim na interakcjach międzyludzkich, dlatego jest najlepszą formą dla osób doświadczających trudności w kontaktach z innymi ludźmi (takich jak: nieśmiałość, samotność, fobia społeczna, kłopot z nawiązywaniem relacji, utrzymywaniem związków, byciem blisko z innymi, itp.). W grupie można otrzymać informacje zwrotne o swoim zachowaniu, wrażeniu jakie wywiera się na innych, można skonfrontować się z własnymi lękami, przekonaniami i niepokojami dotyczącymi innych, ale przede wszystkim można w bezpiecznych warunkach próbować, testować nowe zachowania, sposoby komunikacji, które w znaczący sposób wpływają nie tylko na kontakty wewnątrz grupy, ale też na zmiany w kontaktach z ludźmi poza grupą terapeutyczną.